Dag 64 Bidarray-Espelette.

Het hotel in Bidarray is uiteindelijk erg goed bevallen. Ik heb er zeer goed geslapen. Samen met Mary gegeten en dat eten was ook erg goed (alleen de enorme lap rundvlees maar deels opgegeten).
Wel even raar, Mary is s'morgens in Amsterdam op t vliegtuig gestapt en dan s'middags om 16uur al in Bidarray aanbeland met de trein.
Vanmorgen is ze naar Saint Jean Pied de Port gelopen, om van daaruit de Camino Frances te gaan lopen.
Zelf om 9uur gestart aan de etappe naar Espelette. De eerste helft langs rivier de Nive gelopen, met niet zo veel hoogteverschil. Ook niet zo'n mooi stuk.
Vanaf Pas de Roland werd de route wel erg fraai, maar ook zeer zwaar. 
Ik heb in deze plaats koffie kunnen drinken bij hotel/restaurant. De mevrouw van hotel vertelde me dat er net 3 pelgrims gepasseerd waren. Later heb ik die ook ongehaald.
Na de koffie gestart aan het keien-/rotspad, waarop je stijgt je van 40 naar bijna 400 meter hoogte. Erg zwaar, maar heb er de tijd voor genomen. 
Het is wel genieten van het uitzicht op zo'n klim, op een nabijgelegen bergtop zie je opeens de bewolking opkomen en de regen neervallen. Weersveranderingen kunnen zeer snel gaan in de bergen.
Net voorbij het hoogste punt van deze klim krijg je vergezicht richting de kust. De zee is nog met niet te zien, maar moet op zo'n 20km afstand liggen.
Op dit punt wel de 3 andere pelgrims ingehaald, een oudere     meneer en 2 mevrouwen uit Frankrijk, die naar Hendaye lopen en daar hun Camino stoppen. Even over en weer wat foto's gemaakt en begonnen met de afdaling naar Espelette. Die vond ik erger dan de klim, bijna 400 meter steil afdalen over een asfaltweg.
In Espelette naar office du tourisme gelopen en zomaar een plaatsje in de plaatselijke refugio gekregen. Soms gaat t ook eens goed in Frankrijk.
Naderhand is er nog een pelgrim hier in de refugio aanbeland, een Franse meneer die straks ook de Camino del Norte gaat lopen. Hij loopt echter lange etappes en waarschijnlijk zie ik die straks niet meer terug.
Espelette is een stadje met veel voorzieningen. Er is een supermarkt en 4 restaurants. Ook wat hotels en een camping. Espelette is bekend vanwege de pepers die ze er kweken.
De kerk hier is zeer mooi. Het is wel een beetje apart bij de Basken, zo is het koor als tribune uitgevoerd. Het is een beetje moslimachtig, de vrouwen staan beneden en de mannen bovenaan. Apart is ook dat het koor van buiten de kerk bereikbaar is. In deze kerk nog iets raars ontdekt, er zitten een soort lichtkoepels in het dak.
Het Baskisch is een wel heel aparte taal, het schrift doet heel vreemd aan en heeft niets weg van Spaans of Frans of wat dan ook. Ik denk dat het nog het meest op Welsh lijkt.
In Baskenland hebben ze nu wel nog Baskische scholen, die niet door de Franse staat betaald worden. Ze willen wel nog een autonome provincie binnen Frankrijk zijn, maar van afscheiding is geen sprake meer. De eigen cultuur in stand houden staat nu voorop, zo'n beetje als Friesland in Nederland.